Strona główna    Kontakt z Redakcją NFA    Logowanie  
Szukaj:

Menu główne
Aktualności:
Gorący temat
NFA w mediach
NFA w opiniach
Jak wspierać NFA
Informacje

Linki

Rekomenduj nas
Redakcja
Artykuły
Nowości
Europejska Karta     Naukowca
Patologie środowiska     akademickiego
Oszustwa naukowców
Mobbing w środowisku     akademickim
Etyka w nauce i edukacji
Debata nad Ustawą o     Szkolnictwie Wyższym
Perspektywy nauki i     szkolnictwa wyższego
Czarna Księga     Komunizmu w Nauce i     Edukacji

Wszystkie kategorie
Inne
Reforma Kudryckiej
Postulaty NFA
Reformy systemu nauki
WHISTLEBLOWING
NFA jako WATCHDOG
NFA jako Think tank
Granty European Research Council
Programy,projekty
Kij w mrowisko
Kariera naukowa
Finanse a nauka
Sprawy studentów
Jakość kształcenia
Społeczeństwo wiedzy
Tytułologia stosowana
Cytaty, humor
Listy
Varia
Czytelnia
Lustracja w nauce i edukacji
Bibliografia NFA - chronologicznie
Subskrypcja
Informacje o nowościach na twój e-mail!
Wpisz swój e-mail i naciśnij ENTER.

Najczęściej czytane
Stanowisko NIEZAL...
Tajne teczki UJ, ...
Mobbing uczelniany
Amerykańska konku...
O nauce instytucj...
Inna prawda o ucz...
Powracająca fala ...
Urodzaj na Akadem...
Darmowy program a...
Jasełka akademick...
Menu użytkownika
Nie masz jeszcze konta? Możesz sobie założyć!
Strefa NFA
Statystyki

użytkowników: 0
gości na stronie: 114


Polecamy

NFA na Facebook'u

Ranking Światowych Uczelni 2009







Artykuły > Kariera naukowa w Polsca i w świecie > Czy naprawdę bliżej do Oxfordu ?

Józef Wieczorek & Cezary Wójcik

Czy naprawdę bliżej do Oxfordu ?

Odległość z Krakowa do Oxfordu wynosi ok. 1600 km , ale polskie uczelnie, od uczelni brytyjskich czy amerykańskich dzieli w rzeczywistości dużo większa odległość, odległość którą lepiej mierzyć w dziesiątkach lat oraz miliardach euro.

W rankingu światowych uczelni Uniwersytet Oxfordzki plasuje się na 10 miejscu a UJ znajduje się pomiędzy 305 a 402 miejscem http://ed.sjtu.edu.cn/rank/2007/ranking2007.htm.

Wśród uniwersytetów europejskich Oxford jest na drugim miejscu, podczas gdy UJ (ani zresztą żadnej innej polskiej uczelni) nie ma nawet w pierwszej setce http://ed.sjtu.edu.cn/rank/2007/ARWU2007_TopEuro.htm

To dystans znaczny. Uniwersytet w Oxfordzie założony został w 1167 r., a w Krakowie w 1364 r. Dystans prawie 200 lat też jest znaczny, jednak wiele uczelni było w stanie pokonać nawet większy dystans wiekowy, aby Oxford pokonać jakością, albo przynajmniej się zbliżyć do tej jakości.

Czy UJ naprawdę zbliża się do Oxfordu ?

Początek wywiadu z rektorem UJ (Tygodnik Przegląd nr.43 -Bliżej do Oksfordu
http://www.przeglad-tygodnik.pl/index.php?site=wywiad&name=270

sugerował, że rektor zdaje sobie sprawę na czym polega paradoks polskiego systemu nauki i po czyjej stronie leży wina.

Archaiczny i nieco cudaczny system organizacji i zarządzania szkolnictwa wyższego i nauki w Polsce jest jedną z najważniejszych przyczyn dlaczego nam tak daleko do Oxfordu. Rektor bardzo słusznie zauważył, że pracownicy naukowi polskich uczelni skutecznie bronią się przed weryfikacją swoich kwalifikacji i produktywności ze strony naukowców zagranicznych.

I to jest skandal, bo nauka ze swej natury jest globalna, a nie lokalna - krajowa. Skoro nauka w Polsce broni się przed globalizacją, to zachodzi pytanie - czy to jest naprawdę nauka ?

Dalej z argumentami pana rektora trudno się jednak zgodzić. Położył on nacisk na sprawy finansowe, na duży dystans do Oxfordu w nakładach na naukę.

To jest niepodważalny fakt, ale faktem jest również, że u nas nie widać pozytywnej korelacji między nakładami na naukę i jej efektami. Co gorsza, istnieją trudności aby wykazać co nowego wniesiono do nauki przy danym nakładzie finansowym, bo u nas nie ma rzetelnych baz danych na ten temat, a nawet skrzętnie się ukrywa przed podatnikiem rezultaty projektów badawczych, na które podatnik wyłożył swoje pieniądze.

Trudno tym zyskać sobie zrozumienie społeczne dla potrzeb naukowców. Ponadto, uwarunkowania organizacyjne nie sprzyjają przyciąganiu pieniędzy z zagranicy.

Co z tego, że polski naukowiec zdobędzie pieniądze na zakup odczynników i sprzętu w międzynarodowych konkursach projektów badawczych, jeżeli następnie administracja uczelni dokonuje swoistego sabotażu jego poczynań, polegającego na tym, że tenże naukowiec czeka trzy miesiące na realizację zamówienia pipet lub dziewięć miesięcy na zamówienie lodówki?

Tymczasem, jego kolega w Oksfordzie, czy nawet w każdej podrzędnej zachodnioeuropejskiej uczelni realizuje takie zamówienie w jeden, lub najwyżej kilka dni. W ciągu dziewięciu miesięcy zagraniczny kolega już może przygotować publikację naukową, podczas gdy polski uczony wciąż oczekuje na lodówkę.

Jest to przykład drastyczny, ale wzięty prosto z życia, który obrazuje, że przyczyn różnic pomiędzy sytuacją polskich uczelni a Oxfordem i innymi uczelniami zachodnioeuropejskimi nie należy szukać tylko w pieniądzach, lecz przede wszystkim w organizacji i zarządzaniu uczelniami.

Gdyby dystrybucja obecnie dostępnych środków finansowych uwarunkowana byłaby jedynie merytorycznymi osiągnięciami pracowników naukowych, a nie względami genetyczno-towarzyskimi, efektywne wykorzystanie tych środków byłoby dużo lepsze, a produktywność naukowa polskich uczelni dużo większa.

Niestety, nie ma woli ze strony decydentów, aby nasz system uczynić bliższym temu jaki obowiązuje w krajach anglosaskich, w tym w Oxfordzie.

Podstawą reformy powinno być to, żeby nasz system tytularno-towarzyski zastąpić systemem dorobkowym, czyli aby oceniać naukowców nie według tytułów i układów, lecz według osiągnięć, mierzonych obiektywnie, z udziałem międzynarodowych ekspertów.

Niestety, trudno jest zauważyć pozytywną korelację między dorobkiem naukowym i edukacyjnym a tytułem profesorskim – z reguły produktywność naukowca obdarzonego belwederskim tytułem profesora spada drastycznie.

Zadanie to jest dodatkowo utrudnione tym, że nie mamy dobrych baz danych ludzi nauki. Zainteresowany obywatel, który finansuje naukę ze swoich podatków, nie ma szans na uzyskanie informacji o dokonaniach (lub ich braku) naukowców polskich, w tym profesorów.

O tym kto dostanie ten upragniony tytuł decyduje wąskie grono samych swoich.

Nierzadko możemy się przekonać, co najlepiej wiedzą studenci, że mamy też kiepskich profesorów, którzy mają dożywotnio zagwarantowane etaty, oraz znakomitych doktorów, którzy albo muszą wynosić się z kraju, albo odchodzić od nauki, bo akademickie korporacje są na nich zamknięte.

Tak samo działa bariera dla naukowców polskich pracujących za granicami kraju, których sami swoi nie chcą tak łatwo przyjmować w obawie o zaburzenie panującego ładu.

Tymczasem podstawą współczesnej nauki jest mobilność pracowników naukowych. Wolny rynek pracy doprowadza do tego, że uczelnie biją się o najlepszych naukowców, podczas gdy mierni naukowcy wypadają z obiegu.

Rektor UJ ani słowem nie wspomniał o Europejskiej Karcie Naukowca (EKN), której zalecenia jakoś nie mogą się przebić do ustawodawstwa polskiego, do statutów polskich uczelni, w tym do statutu, a przede wszystkim do praktyki UJ.

Tego już nie da się zwalić na słabe finansowanie. Gdyby zalecenia EKN wprowadzić do praktyki, to marnotrawstwo środków księgowanych po stronie wydatków na naukę byłoby znacznie mniejsze a system byłby bardziej kompatybilny z najbardziej efektywnym systemem anglosaskim.

Niestety wśród rektorów polskich nie ma woli aby tak się stało.

No cóż, najwygodniej narzekać na brak środków finansowych - narzekanie na własną zaściankowość nie byłoby tak dobrze widziane.

Rektor UJ chwali się, że obecnie wprowadzamy system boloński, a studenci oceniają wykładowców co pomaga 'tworzyć efektywny system motywacyjny dla pracowników. '

Jakoś tego nie widać, bo studenci nadal narzekają na dużą ilość kiepskich wykładowców, a uczelnie nie mają ochoty przywracać dla studentów najwyżej przez nich ocenianych wykładowców, których uczelnie pozbyły się w czasach komunistycznych.

Niestety, to rzutuje na obecny stan kadrowy uczelni i na poziom (nie)wiarygodności władz uczelni.

Co więcej, portal internetowy, na którym studenci umieszczali swoje opinie o wykładowcach i asystentach spotkał się z protestami oburzonych profesorów.

Tymczasem prawdziwie dobry wykładowca nie powinien się obawiać tego typu opinii, lecz czytać je i brać do serca, tak by poprawiać swój „produkt edukacyjny”, czyli formę i treść prowadzonych zajęć.

Niestety, źle pojęta duma grona profesorskiego uniemożliwia przyjęcie krytyki ze strony studentów, którzy są niekiedy traktowani jak piąte koło u wozu.

Tymczasem profesorowie powinni pamiętać, że to kształcenie przyszłych pokoleń jest ich głównym zadaniem na uczelniach.

Józef Wieczorek & Cezary Wójcik,

Niezależne Forum Akademickie www.nfa.pl

PS.

Tekst przeslany Redakcji Tygodnika Przegląd, ale swiatla dziennego nie ujrzal. Zostaje ujawniony na portalu NFA sluzacym do tego aby to co zwykle jest skrywane pod dywanem stalo sie dostepne dla wszystkich zainteresowanych.

 

nfa.pl

© 2007 NFA. Wszelkie prawa zastrzeżone.
0.037 | powered by jPORTAL 2