www.nfa.pl/

:: Stanowisko NIEZALEŻNEGO FORUM AKADEMICKIEGO w sprawie projektu ustawy 'Prawo o szkolnictwie wyższym' w świetle 'Europejskiej
Artykuł dodany przez: nfa (2005-03-19 20:04:41)


Stanowisko NIEZALEŻNEGO FORUM AKADEMICKIEGO w sprawie projektu ustawy 'Prawo o szkolnictwie wyższym' w świetle 'Europejskiej Karty Naukowca i Kodeksu Postępowania przy Zatrudnianiu Naukowców'.

W dniu 11.03.2005 Komisja Europejska przyjęła dokument 'European Charter for Researchers and a Code of Conduct for the Recruitment of Researchers' (Europejska Karta dla Naukowców i Kodeks Postępowania przy Zatrudnianiu Naukowców).Kraje członkowskie UE są zobligowane do wprowadzenia zawartych w Karcie zasad we własnym ustawodawstwie i do ich przestrzegania.

Na podstawie analizy obu dokumentów i dyskusji przeprowadzonej w środowisku akademickim udokumentowanej na portalu 'Niezależne Forum Akademickie' stwierdzamy co następuje.

1.Dokument Komisji Europejskiej ma ważne znaczenie dla tworzenia wspólnej unijnej przestrzeni badawczej i edukacyjnej oraz wprowadza wiele zasadnych uregulowań odnośnie standardów, które winny obowiązywać w sferze nauki i edukacji w Zjednoczonej Europie. Nowe ustawy przygotowywane w krajach unijnych, także w Polsce, powinny w jak najszerszym zakresie respektować zalecenia zawarte w Karcie.

2.Projekt ustawy 'Prawo o szkolnictwie wyższym', nad którym obecnie pracuje sejmowa Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży jest niezgodny z filozofią oraz konkretnymi zapisami w/w Karty. W projekcie polskiej ustawy brak jest jednoznacznych zapisów odnoszących się do tak podstawowych spraw w funkcjonowaniu nauki i edukacji wyższej, takich jak:

• jawność dorobku naukowego,

• przejrzystość kryteriów i rezultatów oceny nauczycieli akademickich i jednostek uczelnianych,

• rekrutacji nauczycieli akademickich na podstawie otwartych konkursów przy zachowaniu zasady równego traktowania kandydatów,

• przejrzystość zasad przydziału funduszy na badania i jawność rezultatów badań,

• obowiązek opracowania planów rozwoju zawodowego nauczycieli akademickich,

• stymulowanie odpowiednimi regulacjami prawnymi mobilności naukowców, która winna być doceniana przy zatrudnianiu i ocenie pracowników oraz przy przydzielaniu funduszy na badania,

• dostęp do procedur odwoławczych we wszystkich kwestiach związanych z zatrudnieniem i finansowaniem

• możliwość korzystania z pomocy niezależnego od władz mediatora akademickiego w rozwiązywaniu konfliktów


3. W związku z powyższym uważamy, że projekt ustawy 'Prawo o szkolnictwie wyższym' należy dostosować do zasadnych wymogów dokumentu Komisji Europejskiej, tak aby Polska po jego wprowadzeniu w życie nie znalazła się na peryferiach Unii Europejskiej


W imieniu
Niezależnego Forum Akademickiego

Józef Wieczorek
Ewa Kostarczyk
Cezary Wójcik
Tadeusz Wróblewski
Witold Palosz
Krzysztof Szmidt-Szałowski
Marcin Brynda
Maciej Krzystek
Małgorzata Stojek


UWAGA: Szersza dyskusja (ponad 250 ....wypowiedzi, prawie 50 artykułów) nad ustawą 'Prawo o szkolnictwie wyższym' prowadzona jest na portalu Niezależne Forum Akademickie – www.nauka-edukacja.p4u.pl

BARDZO GORĄCY TEMAT - Projekt ustawy 'Prawo o szkolnictwie Wyższym' a Europejska Karta dla Naukowców

BARDZO GORĄCY TEMAT - NFA o pracach nad ustawą 'Prawo o szkolnictwie wyższym'

GORĄCY TEMAT - Prawo o szkolnictwie wyższym

GORĄCY TEMAT: Mobbing na uczelniach

GORĄCY TEMAT: Lustracja środowiska akademickiego

Oraz artykuły w działach:

Debata nad Ustawą o Szkolnictwie Wyższym – 13 artykułów

Perspektywy nauki i szkolnictwa wyższego – 7 artykułów

Patologie środowiska akademickiego – 11 artykułów

Etyka w nauce i edukacji – 2 artykuły

Społeczeństwo wiedzy - 2 artykuły

Kariera naukowa w Polsce i w świecie - 3 artykuły

Nowości - 10 artykułów

Zachęcamy przed ostatecznym przyjęciem ustawy 'Prawo o szkolnictwie wyższym' do lektury i analizy tych materiałów. Dają wiele do myślenia !

Materiał przesyłamy do:

Sejm RP:Marszałek Sejmu ,Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży

Senat RP

Kancelaria Prezydenta RP

Minister Edukacji Narodowej i Sportu

Minister Nauki i Informatyzacji

Rada Główna Szkolnictwa Wyższego

Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich

Fundacja Rektorów Polskich

Parlament Studentów Rzeczypospolitej Polskiej

Urząd Komitetu Integracji Europejskiej

Media


ANEKS

Uwagi do 'European Charter for Researchers and a Code of Conduct for the Recruitment of Researchers'. Wybrano fragmenty Karty ( w brzmieniu oryginalnym i w tłumaczeniu), które należałoby uwzględnić przy pracach nad ustawą 'Prawo o szkolnictwie wyższym'.Na podstawie dyskusji w portalu Niezależne Forum Akademickie przedstawiono uwagi do zapisów Karty (Uwagi NFA)


przejrzystość zasad przydziału funduszy na badania i jawność rezultatów badań

Researchers need to be aware that they are accountable towards their employers, funders or other related public or private bodies as well as, on more ethical grounds, towards society as a whole. In particular, researchers funded by public funds are also accountable for the efficient use of taxpayers’ money. Consequently, they should adhere to the principles of sound, transparent and efficient financial management and cooperate with any authorised audits of their research, whether undertaken by their employers/funders or by ethics committees.Methods of collection and analysis, the outputs and, where applicable, details of the data should be open to internal and external scrutiny, whenever necessary and as requested by the appropriate authorities.

Naukowcy powinni być świadomi odpowiedzialności wobec pracodawców, instytucji finansujących badania i innych pokrewnych organizacji i instytucji publicznych i prywatnych oraz, w sensie etycznym, przed całym społeczeństwem. W szczególności naukowcy, których praca finansowana jest ze środków publicznych, powinni być odpowiedzialni za efektywne wykorzystanie pieniędzy podatnika. Oznacza to, że naukowcy powinni przestrzegać zasad rozsądnego, przejrzystego i efektywnego gospodarowania środkami finansowymi oraz współpracować ze wszelkimi organami upoważnionymi do przeprowadzania kontroli finansowej przedsięwzięć badawczych, takimi jak pracodawcy i/lub instytucje finansujące badania lub komisje etyczne. Metody zbierania i analizy danych, wyniki badań oraz, w uzasadnionych przypadkach, szczegółowe dane powinny być dostępne dla wewnętrznej i zewnętrznej kontroli w razie konieczności lub na żądanie upoważnionych władz.
Uwagi NFA -Te zalecenia nie są u nas respektowane. Gospodarowanie środkami finansowymi nie jest przejrzyste. W dostępnych bazach danych są jedynie podawne wielkości nakładów finansowych na dany projekt badawczy ale na ogół nie ma rezultatów tych prac. Nie można takich danych otrzymać, gdyż nie ma mechanizmów wymuszających ich jawność i ogólnodostępność. Środki przeznaczone na badania i aparaturę są bardzo często nieefektywnie wykorzystane lub wręcz marnotrawione. W praktyce nie ma ani wewnętrznej ani zewnętrznej kontroli, co prowadzi do poważnych patologii. Żadne dotychczasowe ustawy nie są skuteczne w tym zakresie stąd naukowcy są autonomiczni w zakresie dysponowania środkami finansowymi i nie rozliczają się z rezultatów przed społeczeństwem zainteresowanym ich działalnością. Te zapisy odnoszą się także do spraw ujętych w ' Ustawie o zasadach finansowania nauki ', która niestety została oddzielona od ustawy 'Prawo o szkolnictwie wyższym'

All researchers should ensure, in compliance with their contractual arrangements, that the results of their research are disseminated and exploited, e.g. communicated, transferred into other research settings or, if appropriate, commercialised. Senior researchers, in particular, are expected to take a lead in ensuring that research is fruitful and that results are either exploited
commercially or made accessible to the public (or both) whenever the opportunity arises.

Wszyscy naukowcy powinni dołożyć wszelkich starań, zgodnie z warunkami zatrudnienia, by wyniki ich badań były rozpowszechniane i wdrażane, np. w formie raportów lub publikacji, transferu do innych programów badawczych lub zastosowań komercyjnych. Szczególnie oczekuje się, że pracownicy samodzielni będą dbać o to, by badania naukowe prowadziły do wymiernych rezultatów i by wyniki badań znajdowały zastosowanie komercyjne i/lub były publicznie dostępne w formie publikacji, gdy zaistnieje taka możliwość.

Uwagi NFA -W Polsce wyniki badań, a więc także dorobek naukowy naukowcow jest wręcz utajniany, stąd nie ma baz danych odnośnie dorobku naukowego ludzi nauki oraz wpływu ich publikacji na rozwój nauki światowej.
Żadna z instytucji akademickich (MENiS, MN iI czyt też RGSW, KRASP, PKA, CKdsSiTN) nie posiada jawnego wykazu dorobku naukowego nauczycieli akademickich, stąd też ich oceny, jak i oceny zatrudniających je uczelni musza budzić uzasadnione wątpliwości. W zapisach ustawy winien się znaleźć punkt dotyczący zatrudniania na uczelniach tylko tych naukowców, których dorobek naukowy jest jawny i może podlegać obiektywnej ocenie.
Wymóg jawności dorobku naukowego to podstawa dla realizacji zasady upowszechniania wyników badań, jak i podstawa do oceny nauczycieli akademickich a także szkół wyższych. Warto podkreślić, że zalecenie Komisji Europejskiej nakłada na pracowników samodzielnych szczególny obowiązek dbania o upowszechnianie osiągnięć naukowych ich podwładnych.


obowiązek dbania o rozwój zawodowy pracowników naukowych

Employers and/or funders of researchers should draw up, preferably within the framework of their human resources management, a specific career development strategy for researchers at all stages of their career, regardless of their contractual situation, including for researchers on fixed-term contracts. It should include the availability of mentors involved in providing support and guidance for the personal and professional development of researchers, thus motivating them and contributing to reducing any insecurity in their professional future. All researchers should be made familiar with such provisions and arrangements.

Pracodawcy i instytucje finansujące badania naukowe powinni, w ramach zarządzania kadrami, opracować szczegółową strategię rozwoju zawodowego dla naukowców zatrudnionych na wszystkich stanowiskach, bez względu na formę zatrudnienia, w tym dla pracowników zatrudnionych w ramach kontraktów terminowych. Naukowcy powinni mieć możliwość korzystania z doradztwa zawodowego, którego celem jest podnoszenie motywacji i redukowanie niepewności w dalszej karierze zawodowej. Wszyscy pracownicy naukowi powinni zostać poinformowani o podjętych ustaleniach dotyczących możliwości ich rozwoju zawodowego.

Uwagi NFA - Uważamy iż to zalecenie winno się znaleźć w ustawie, a kierownicy jednostek uczelnianych winni być zobligowani prawem do wprowadzenia go w życie.

Employers and/or funders should ensure that all researchers at any stage of their career, regardless of their contractual situation, are given the opportunity for professional development and for improving their employability through access to measures for the continuing development of skills and competencies.
Such measures should be regularly assessed for their accessibility, take-up and effectiveness in improving competencies, skills and employability.

Pracodawcy i instytucje finansujące badania naukowe powinni zapewnić wszystkim naukowcom na każdym etapie kariery naukowej i niezależnie od formy zatrudnienia możliwość rozwoju zawodowego i poprawienia swojej pozycji na rynku pracy poprzez dostępność środków służących rozwojowi wiedzy i umiejętności. Dostępność, wykorzystanie i efektywność takich środków powinny być poddawane regularnej ocenie.

Employers and/or funders should ensure that career advice and job placement assistance, either in the institutions concerned, or through collaboration with other structures, is offered to researchers at all stages of their careers, regardless of their contractual situation.

Pracodawcy i instytucje finansujące badania naukowe powinni zapewnić wszystkim naukowcom na każdym etapie kariery naukowej i niezależnie od formy zatrudnienia dostęp do doradztwa zawodowego, które będzie również służyć pomocą w znalezieniu stanowiska odpowiedniego do kwalifikacji w instytucji zatrudniającej naukowca lub poprzez współpracę z innymi odpowiednimi instytucjami i organizacjami.

Uwagi NFA - W ustawie winny znaleźć się zapisy o powołaniu biur doradztwa zawodowego na uczelniach (nie tylko dla studentów i absolwentow, ale także dla pracowników uczelni) które będą służyły pomocą pracownikom pragnącym zmienić miejsce pracy lub zajmowane stanowisko. Rolę mentorów i doradców powinni też pełnić kierownicy zakładów. Wprowadzenie takich zapisów do ustawy powinno zapobiec częstym praktykom blokowania rozwoju zawodowego młodszych pracowników naukowych przez przełożonych. Praktyki takie powinny być jednoznacznie potępione oraz winny pociągać za sobą prawnie sprecyzowane konsekwencje dyscyplinarne wobec przełożonego.

stymulowanie odpowiednimi regulacjami prawnymi mobilności naukowców, która winna być doceniana przy zatrudnianiu i ocenie pracowników oraz przy przydzielaniu funduszy na badania,

Employers and/or funders must recognise the value of geographical, intersectoral, inter- and trans-disciplinary and virtual12 mobility as well as mobility between the public and private sector as an important means of enhancing scientific knowledge and professional
development at any stage of a researcher’s career. Consequently, they should build such options into the specific career development strategy and fully value and acknowledge any mobility experience within their career progression/appraisal system. This also requires that the necessary administrative instruments be put in place to allow the portability of both grants and social security provisions, in accordance with national legislation.

Pracodawcy i instytucje finansujące badania naukowe obowiązane są doceniać mobilność pracowników akademickich, rozumianą jako zmiana miejsca pracy, umożliwić przepływ kadry między sektorem publicznym i prywatnym, uczelniami a przemysłem, różnorodność doświadczeń w ramach różnych dyscyplin naukowych oraz interdyscyplinarność, jako ważny środek poszerzania wiedzy naukowej i rozwoju zawodowego na wszystkich etapach kariery naukowej. Tak rozumiana mobilność powinna być uwzględniana w planach rozwoju zawodowego kadry oraz doceniana przy ocenie i awansowaniu pracowników. Oznacza to konieczność wprowadzenia odpowiednich uregulowań prawnych, które umożliwią uznanie stażu pracy, uprawnień emerytalno-rentowych oraz możliwość transferu grantu na realizację projektu badawczego wraz ze zmianą pracodawcy.

Uwagi NFA - Obecne przepisy preferuja stałość miejsca pracy i nie są przyjazne dla mobilności naukowców. Mobilność naukowców wpływa niekorzystanie na ich ocenę i awanse pracowników. Dotyczy to zarówno mobilności w postaci zmieniania ośrodków naukowych ( u nas jest to podejrzane ! a nie preferowane) jak i przepływu kadr między uczelniami, instytutami naukowymi a przemysłem. Na ogół organizowanie fikcyjnych konkursów dla 'swoich' skutecznie przeciwdziała mobilności naukowców w Polsce. Obecne przepisy są niekorzystne dla powrotów polskich uczonych pracujących za granicą.Ci, którzy zdecydowali się wrócić są niejednokrotnie dyskryminowani lub powiększaja populację bezrobotnych, bo ich wysokie kwalifikacje stanowią zagrożenie dla pozycji zawodowej potencjalnych przełożonych, którzy wolą zatrudniać pracowników o mniejszym dorobku i stopniu samodzielności.

przejrzystość kryteriów i rezultatów oceny nauczycieli akademickich

Employers and/or funders should introduce for all researchers, including senior researchers, evaluation/appraisal systems for assessing their professional performance on a regular basis and in a transparent manner by an independent (and, in the case of senior researchers, preferably international) committee.
Such evaluation and appraisal procedures should take due account of their overall research creativity and research results, e.g. publications, patents, management of research,teaching/lecturing, supervision, mentoring, national or international collaboration, administrative duties, public awareness activities and mobility, and should be taken into consideration in the context of career progression.

Pracodawcy i instytucje finansujące badania naukowe powinni regularnie oraz w sposób jawny i przejrzysty dokonywać oceny aktywności i dokonań zawodowych wszystkich pracowników, łącznie z samodzielnymi. Ocenę winna przeprowadzać niezależna komisja. W przypadku oceny pracowników samodzielnych proponuje się powołanie komisji o składzie międzynarodowym.
Kryteria oceny okresowej powinny uwzględniać aktywność badawczą i rezultaty prowadzonych prac badawczych w postaci publikacji i patentów, kierowanie zespołami badawczymi, pracę dydaktyczną, opiekę nad pracami doktorskimi, dbałość o rozwój kadry naukowej, współpracę naukową na poziomie krajowym i międzynarodowym, obowiązki administracyjne, działalność popularyzatorską, mobilność. Wyniki oceny okresowej powinny być brane pod uwagę przy awansie.

Uwagi NFA - Ocena nauczycieli akademickich w Polsce bardzo odbiega od tych wytycznych i zezwala na to nasze prawo. Oceny nie są jawne, a kryteria nie są przejrzyste. Nie są spełniane kryteria niezależności komisji. Oceny ekspertów miedzynarodowych należą do rzadkości podczas gdy winny być regułą wpisaną do ustawy. Niedopuszczalna jest częsta na polskich uczelniach sytuacja, w której oceny okresowej dokonuje bezpośredni przełożony, a na jej wynik mają wpływ kryteria pozamerytoryczne. Kierownicy zakładów mają być odpowiedzialni za rozwój zawodowy podwładnych, więc ocena okresowa pracowników w sposób pośredni powinna być również oceną wywiązywania się przez pracowników samodzielnych z obowiązku dbania o rozwój zawodowy podwładnych. Komisja oceniająca będzie niezależna wtedy, gdy wszyscy pracownicy wydziału będą oceniani według tych samych kryteriów, a nie zgodnie z subiektywną opinią kierowników zakładów.Kryteria i tryb przeprowadzania oceny okresowej wszystkich nauczycieli akademickich powinna regulować ustawa.

dostęp do procedur odwoławczych we wszystkich kwestiach związanych z zatrudnieniem i finansowaniem oraz możliwość korzystania z pomocy niezależnego od władz mediatora akademickiego w rozwiązywaniu konfliktów

Employers and/or funders of researchers should establish, in compliance with national rules and regulations, appropriate procedures, possibly in the form of an impartial (ombudsmantype) person to deal with complaints/appeals of researchers, including those concerning conflicts between supervisor(s) and early-stage researchers. Such procedures should provide all research staff with confidential and informal assistance in resolving work-related conflicts, disputes and grievances, with the aim of promoting fair and equitable treatment within the institution and improving the overall quality of the working environment.

Pracodawcy i instytucje finansujące badania naukowe powinni, zgodnie z przepisami obowiązującymi w danym kraju, zapewnić pracownikom naukowym dostęp do stosownych procedur odwoławczych, również w postaci powołania instytucji bezstronnego rzecznika (mediatora), który będzie rozpatrywać skargi i zażalenia pracowników naukowych, również sprawy dotyczące konfliktów między pracownikami niesamodzielnymi a przełożonymi i promotorami prac doktorskich. Zastosowane procedury odwoławcze powinny zapewnić wszystkim pracownikom poufną i łatwą w uzyskaniu pomoc w rozwiązywaniu konfliktów i nieporozumień w miejscu pracy, zapewniać równe i sprawiedliwe traktowanie wszystkich zatrudnionych oraz przyczyniać się do poprawy jakości warunków pracy.

Uwagi NFA - Zapis o instytucji mediatora winien się bezwzglednie znaleźć w ustawie ! (więcej Rzeczpospolita – Prawo co dnia 12.03.05 Nr 60- .Mediator akademicki pilnie potrzebny ( zał.)

rekrutacji nauczycieli akademickich na podstawie otwartych konkursów przy zachowaniu zasady równego traktowania kandydatów

Employers and/or funders should ensure that the entry and admission standards for researchers, particularly at the beginning at their careers, are clearly specified and should also facilitate access for disadvantaged groups or for researchers returning to a research career, including teachers (of any level) returning to a research career.
Employers and/or funders of researchers should adhere to the principles set out in the Code of Conduct for the Recruitment of Researchers when appointing or recruiting researchers.

Pracodawcy i/lub instytucje finansujące badania naukowe powinni opracować standardy precyzujące warunki zatrudniania naukowców, szczególnie tych, którzy rozpoczynają karierę naukową, powinni również ułatwić dostęp do zawodu naukowcom wywodzącym się z grup społecznie pokrzywdzonych oraz naukowcom, w tym nauczycielom wszystkich szczebli, którzy pragną podjąć działalność badawczą po dłuższej przerwie.

Pracodawcy i instytucje zajmujące się finansowaniem badań naukowych powinni przestrzegać w postępowaniu konkursowym i zatrudnianiu naukowców zasad przedstawionych w Kodeksie Zatrudniania Naukowców oraz dyrektywie 2002/14/EC.


Uwagi NFA - Brak w projekcie ustawy zapisów umożliwiających powrót na uczelnie nauczycieli akademickich usuwanych m.in. na mocy prawa stanu wojennego (ustawa 1982 !) w wyniku niejawnych i niemerytorycznych ocen bez możliwści odwolywania się do niezależnych instancji, w tym do sądów! Mimo jawnego dorobku naukowego i edukacyjnego niejednokrotnie przewyższającego 'dorobek' tych którzy są zatrudnienie na etatch ( nieraz wielu etatach) a na żadną uczelnię po otrzymaniu wilczych biletów wrócic nie mogą, i nie mogą odzyskać swojego warsztatu pracy.

Employers and/or funders should establish recruitment procedures which are open14, efficient, transparent, supportive and internationally comparable, as well as tailored to the type of positions advertised. advertisements should give a broad description of knowledge and competencies required, and should not be so specialised as to discourage suitable applicants. Employers should include a description of the working conditions and entitlements, including career development prospects. Moreover, the time allowed between the advertisement of the vacancy or the call
for applications and the deadline for reply should be realistic.

Pracodawcy i instytucje zajmujące się finansowaniem badań naukowych powinni opracować procedury rekrutacji pracowników, które są otwarte, jawne, skutecznie służą wyłonieniu najlepszego kandydata, są odpowiednie do danego stanowiska i porównywalne z procedurami stosowanymi za granicą.Ogłoszenia o konkursie powinny zawierać ogólną charakterystykę wymagań dotyczących wiedzy i umiejętności kandydata. Nie powinny zawierać nazbyt szczegółowych wymagań, które mogłyby zniechęcać potencjalnych kandydatów. Pracodawca powinien w ogłoszeniu przedstawić opis warunków pracy i wynagrodzenia, w tym oferowanych możliwości rozwoju zawodowego. Czas między publikacją ogłoszenia o konkursie a terminem zamknięcia konkursu powinien być wystarczająco długi.

Uwagi NFA - W ustawie winien się znaleźć zapis o organizowaniu rzeczywistych konkursów na obsadzanie etatów uczelnianych a ogłoszenia o konkursach winny się znajdować na mocy ustawy na jednej, ogólnopolskiej tablicy ogłoszeń – np. na stronach internetowych RGSW. To jest podstawa dla stworzenia przyjaznych warunków wzrostu mobilności naukowców w Polsce a także pomiedzy Polską a innymi krajami UE.Ustawiane konkursy na obsadzanie etatów akademickich podobnie jak ustawiane przetargi winny byc ustawowo zakazane i ścigane prawem.

Selection committees should bring together diverse expertise and competences and should have an adequate gender balance and, where appropriate and feasible, include members from different sectors (public and private) and disciplines, including from other countries and with relevant experience to assess the candidate. Whenever possible, a wide range of selection practices should be used, such as external expert assessment and face-to-face interviews. Members of selection panels should be adequately trained.

Członkowie komisji konkursowej powinni reprezentować różne zakresy wiedzy i doświadczenia, w komisji powinny znaleźć się kobiety i mężczyźni. W uzasadnionych przypadkach w komisji powinni znaleźć się przedstawiciele różnych sektorów (publicznego i prywatnego) i dyscyplin, także eksperci zagraniczni z odpowiednim doświadczeniem, by ocenić kandydata. W miarę możliwości powinno się stosować zróżnicowane techniki rekrutacji, takie jak ocena dorobku kandydata przez eksperta niezależnego od instytucji zatrudniającej oraz rozmowa kwalifikacyjna. Członkowie komisji konkursowej powinni przejść odpowiednie przeszkolenie.

Candidates should be informed, prior to the selection, about the recruitment process and the selection criteria, the number of available positions and the career development prospects.They should also be informed after the selection process about the strengths and weaknesses of their applications.

Przed rozstrzygnięciem konkursu kandydaci powinni zostać poinformowani o stosowanych procedurach i kryteriach selekcji, liczbie dostępnych pozycji oraz oferowanych możliwościach rozwoju zawodowego. Po rozstrzygnięciu konkursu kandydaci powinni zostać poinformowani o mocnych i słabych stronach złożonych przez nich aplikacji.

The selection process should take into consideration the whole range of experience15 of the candidates. While focusing on their overall potential as researchers, their creativity and level of independence should also be considered.This means that merit should be judged qualitatively as well as quantitatively, focusing on outstanding results within a diversified career path and not only on the number of publications. Consequently, the importance of bibliometric indices should be properly balanced within a wider range of evaluation criteria, such as teaching, supervision, teamwork, knowledge transfer, management of research and innovation and public awareness activities. For candidates from an industrial background, particular attention should be paid to any contributions to patents, development or inventions.

Kryteria oceny i selekcji kandydatów powinny brać pod uwagę pełny zakres doświadczeń zawodowych kandydatów. Przy rozważaniu potencjału badawczego kandydatów powinno się również brać pod uwagę ich kreatywność i poziom niezależności.

Oznacza to, że dorobek kandydatów powinien podlegać ocenie jakościowej i ilościowej, z uwzględnieniem wyjątkowych osiągnięć w ramach zróżnicowanej kariery zawodowej, a nie tylko liczby publikacji. Należy przez to rozumieć, że wskaźniki bibliometryczne w ocenie kandydata powinny znaleźć właściwe miejsce wśród innych kryteriów, takich jak praca dydaktyczna, nadzór dydaktyczny i opieka nad doktorantami, umiejętność pracy w zespole, transfer wiedzy, kierownictwo zespołów badawczych, działalność popularyzatorska. W przypadku kandydatów wywodzących się z przemysłu szczególną wagę należy przywiązywać do patentów i wynalazków.

Uwagi NFA - Te zalecenia niemal w całości winny się znaleźć w polskiej ustawie i niezbędnych objaśnieniach do ustawy.
Wymóg zatrudniania pracowników na podstawie wyników otwartego konkursu, zawarty w ustawie o szkolnictwie wyższym z 1990 roku nie jest powszechnie respektowany, a o ogłoszonym konkursie dowiadują się zazwyczaj jedynie z góry przewidziani kandydaci do zatrudnienia. Postępowanie konkursowe jest na ogół fikcją. Dzieje się tak dlatego, że ustawa z 1990 roku deleguje na uczelnie prawo szczegółowego określania warunków ogłaszania konkursu i trybu postępowania konkursowego. Wymóg przeprowadzania otwartych i jawnych konkursów w ogóle nie jest zawarty w projekcie ustawy znajdującym się w komisji sejmowej. Jedynym sposobem zmuszenia pracodawców do przeprowadzania faktycznie otwartych i jawnych konkursów jest zapisanie w ustawie szczegółowych kryteriów dotyczących warunków i trybu przeprowadzania postępowania konkursowego. Takie rozwiązanie prawne ułatwi również nowym uczelniom pozyskiwanie własnej kadry.


Career breaks or variations in the chronological order of CVs should not be penalised, but regarded as an evolution of a career, and consequently, as a potentially valuable contribution to the professional development of researchers towards a multidimensional career track.Candidates should therefore be allowed to submit evidence-based CVs, reflecting a representative array of achievements and qualifications appropriate to the post for which application is being made.

Przerwy w karierze zawodowej lub zmiany formy aktywności zawodowej w życiorysie kandydata nie powinny być penalizowane, lecz traktowane jako ewolucja kariery zawodowej, a w konsekwencji potencjalnie wartościowy wkład w rozwój zawodowy, świadczący o wielowymiarowości ścieżki kariery.Z tego względu kandydatom powinno się umożliwić składanie popartych dowodami życiorysów, odzwierciedlających reprezentatywny przegląd osiągnięć i kwalifikacji, stosownie do stanowiska, o jakie kandydat się ubiega.

Uwagi NFA - Ten zapis brzmi jak oskarzenie polskich praktyk stosowanych przez pracodawcow akademickich. W ustawie winien znaleźć się zapis o zakazie penalizacji przerw w karierze zawodowej

Any mobility experience, e.g. a stay in another country/region or in another research setting (public or private) or a change from one discipline or sector to another, whether as part of the initial research training or at a later stage of the research career, or virtual mobility experience, should be considered as a valuable contribution to the professional development of a researcher.

Wszelkie doświadczenia zawodowe związane z mobilnością, takie jak pobyt w innym kraju lub regionie lub innym środowisku badawczym (publicznym lub prywatnym) lub zmiana dyscypliny lub sektora, bez względu na to, czy miały miejsce na wcześniejszym, czy późniejszym etapie kariery zawodowej, również doświadczenia związane z mobilnością (współpracą) wirtualną (elektroniczną) powinny być uważane za wartościowy wkład w rozwój zawodowy naukowca.

obowiązek zapewnienia warsztatu pracy

Employers and/or funders of researchers should ensure that the most stimulating research or research training environment is created which offers appropriate equipment, facilities and opportunities, including for remote collaboration over research networks, and that the national or sectoral regulations concerning health and safety in research are observed. Funders should ensure that adequate resources are provided in support of the agreed work programme.

Pracodawcy i instytucje finansujące badania powinni zapewnić możliwie najlepsze warunki dla prowadzenia badań i zdobywania kwalifikacji naukowych, w tym dostęp do aparatury i odpowiedniego wyposażenia, oraz możliwość współpracy naukowej na odległość. Powinni również zadbać o przestrzeganie obowiązujących zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Instytucje finansujące badania naukowe powinny zapewnić wystarczające środki na realizację projektów zakwalifikowanych do finansowania.

Uwagi NFA - Pracodawca winien zapewnić dostęp do warsztatu pracy. Niestety jest wiele przypadków utrudniania pracy pracownikom przez pracodawców poprzez blokowanie dostępu do warsztatu pracy, do narzędzi pracy w ramach stosowanego ostrego niekiedy mobbingu. Ustawa winna posiadać jasne zapisy antymobbingowe a pracodawcy stosujący mobbing i wymagający od pracownika rzeczy niemożliwych i niezgodnych z prawem winni ponosić konsekwencje prawne do usunięcia przez odpowiedniego ministra – wlącznie. Autonomia rektorów- pracodawców względem prawa nie ma prawa bytu w ustawie.

nauczanie i zatrudnianie naukowców po doktoratach

Teaching is an essential means for the structuring and dissemination of knowledge and should therefore be considered a valuable option within the researchers’ career paths. However, teaching responsibilities should not be excessive and should not prevent researchers, particularly at the beginning of their careers, from carrying out their research activities.

Nauczanie jest podstawowym środkiem do systemantyzacji i rozpowszechniania wiedzy, z tego powodu powinno byc uznane jako wartościowa opcja w rozwoju kariery. Jednakże, obowiazki dydaktyczne nie powinny byc nadmierne i nie powinny uniemożliwiać naukowcom, szczegolnie na początku ich kariery, prowadzenie działalności naukowej

Uwagi NFA - Zapisy w projekcie ustawy zwiekszające pensum z 210 do 240 godzin rocznie + liczba godzin nadliczbowych w wysokości 25% pensum, bez potrzeby wyrażenia zgody pzrez pracownika dają w sumie do 300 godzin rocznie, czyli 10 godzin tygodniowo pracy dydaktycznej dla młodego pracownika. Należy do tego doliczyć co najmniej 4 godziny konsultacji, czas na przygotowanie zajęć i ocenę pracy studentów. Taki wymiar dydaktyki uniemożliwi poważną działalność naukową i spowoduje opóźnienie rozwoju naukowego młodych nauczycieli akademickich.

Clear rules and explicit guidelines for the recruitment and appointment of postdoctoral researchers, including the maximum duration and the objectives of such appointments, should be established by the institutions appointing postdoctoral researchers.
Such guidelines should take into account time spent in prior postdoctoral appointments at other institutions and take into consideration that the postdoctoral status should be transitional, with the primary purpose of providing additional professional development opportunities for a research career in the context of long-term career prospects.

Instytucje zatrudniające pracowników 'niesamodzielnych' posiadających stopień doktora winny opracować czytelne zasady i jasno sprecyzowane procedury zatrudniania takich pracowników, z uwzględnieniem maksymalnego okresu i celów takiego zatrudnienia.
Takie procedury winny uwzględniać staż pracy na podobnych stanowiskach w innych instytucjach, oraz fakt, że status 'niesamodzielnego' pracownika ze stopniem doktora winien być przejściowy, a jego podstawowym celem winno być zapewnienie
dodatkowych możliwości rozwoju zawodowego, umożliwiającego dalszą karierę naukową.


Uwagi NFA - Polski system szkolnictwa wyższego i nauki nie przewiduje możliwości zatrudnienia na terminowym stażu podoktorskim
jako kolejnego etapu zdobywania dodatkowego doświadczenia zawodowego w różnych instytucjach. W krajach anglosaskich, w których istnieje taka możliwość zatrudnienia, pracownik na stażu podoktorskim ze względu na krótki okres zatrudnienia praktycznie nie ma obowiązków dydaktycznych. Czas ten jest przede wszystkim wykorzystywany na dalszy rozwój naukowy i przygotowanie do usamodzielnienia się młodego naukowca.
Osoby które decydują się na odbycie stażów podoktorskich na czołowych uczelniach świata mają gorsze możliwości późniejszego zatrudnienia w Polsce zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami, gdyż nie ma otwartych konkursów nie uzyskuja za granicą habilitacji
mają trudności z uzyskaniem habilitacji na podstawie dorobku, bo w świecie pracuje się w interdyscyplinarnych zespołach a w Polsce wymaga się pracy indywidualnej i to w wąskiej dziedzinie.




adres tego artykułu: www.nfa.pl//articles.php?id=73